Προετοιμασία και προνοητικότητα, τα μυστικά για να παραμείνουμε υγιείς
Το πρώτο κύμα επιδημίας του νέου κορονοϊού (Covid-19) φαίνεται να έχει υποχωρήσει στη χώρα μας, καθώς οι αριθμοί τόσο των κρουσμάτων όσο και των νοσηλευόμενων αλλά και των θανάτων έχουν μειωθεί σημαντικά. Ωστόσο, η πανδημία δεν έχει τελειώσει, τοπικές αναζωπυρώσεις καταγράφονται στην Ελλάδα και ένα δεύτερο κύμα λοιμώξεων είναι πολύ πιθανό
Κατά συνέπεια, θα πρέπει όλοι να προσέχουμε και να επαγρυπνούμε, τηρώντας τις αποστάσεις, φορώντας μάσκες όπου χρειάζεται και εφαρμόζοντας τα μέτρα ατομικής προστασίας και υγιεινής. Είναι όμως ιδιαίτερα σημαντικό, επίσης, να θυμόμαστε εκείνους που είναι πιο ευπαθείς στη λοίμωξη.
Η πρόληψη αποτελεί πάντα την καλύτερη στρατηγική
Οι ασθενείς με διαβήτη αποτελούν μία από τις κατηγορίες αυξημένου κινδύνου για σοβαρότερη λοίμωξη, εμφάνιση επιπλοκών ή και θάνατο, αν μολυνθούν από τον νέο κορονοϊό. Πράγματι, πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι ο αριθμός των διαβητικών ασθενών με Covid-19 που χρειάστηκε να νοσηλευτούν σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας ήταν διπλάσιος, ενώ η θνητότητα ήταν τριπλάσια συγκριτικά με τους μη διαβητικούς ασθενείς.
Αιτίες
Οι αιτίες για αυτό είναι πολλές. Οι διαβητικοί ασθενείς παρουσιάζουν διαταραχή της ανοσολογικής τους απάντησης απέναντι στις λοιμώξεις. Ο κακός γλυκαιμικός έλεγχος διαταράσσει πολλές πτυχές της άμυνας του διαβητικού ασθενούς απέναντι στις ιογενείς λοιμώξεις, αλλά και σε μια πιθανή δευτεροπαθή βακτηριακή λοίμωξη των πνευμόνων. Επιπλέον, η υπεργλυκαιμία επιτείνει τη φλεγμονή. Επίσης, οι ασθενείς με διαβήτη παρουσιάζουν πιο συχνά συν-νοσηρότητες αλλά και τις επιπλοκές του διαβήτη, που επιβαρύνουν και περιπλέκουν επιπλέον τη λοίμωξη με Covid-19. Πράγματι, πολλοί ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 είναι παχύσαρκοι, και η παχυσαρκία αποτελεί επίσης παράγοντα κινδύνου σοβαρής λοίμωξης. Ομοίως, επιπλοκές του διαβήτη, όπως η διαβητική νεφροπάθεια και η ισχαιμική καρδιακή νόσος, αποτελούν παράγοντες σοβαρότερης και πιο επιπλεγμένης νόσου.
Είναι λοιπόν πολύ σημαντικό κατά τη διάρκεια της πανδημίας οι ασθενείς με διαβήτη και οι ενδοκρινολόγοι που τους παρακολουθούν να προνοήσουν και να προετοιμαστούν με στόχο να μειώσουν το κίνδυνο νόσησης τόσο από τον κορονοϊό όσο από κάποιο άλλο νόσημα, καθώς και να μειώσουν την πιθανότητα σοβαρής λοίμωξης σε περίπτωση νόσησης από τον Covid-19. Είναι, επίσης, μια ευκαιρία οι διαβητικοί ασθενείς να βελτιώσουν τον γλυκαιμικό τους έλεγχο και να ελέγξουν τις συν-νοσηρότητες και τις επιπλοκές του διαβήτη, με στόχο τη θωράκιση της υγείας τους.
Για να γίνει αυτό, οι θεράποντες ιατροί θα πρέπει κατ’ αρχάς να εντοπίσουν τις κατηγορίες εκείνες των διαβητικών που είναι υψηλότερου κινδύνου, όπως οι διαβητικοί με τα παρακάτω χαρακτηριστικά, με στόχο να εντατικοποιήσουν την κλινική τους φροντίδα:
- Με διαβήτη τύπου 1
- Ηλικίας 65 έτη και άνω
- Με ινσουλινοθεραπευόμενο διαβήτη τύπου 2
- Με συν-νοσηρότητες και διαβητικές επιπλοκές
- Με γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη (HbA1c) 8,5%
Ταυτόχρονα, οι θεράποντες ιατροί θα πρέπει να συμβουλέψουν όλους τους ασθενείς με διαβήτη:
- Να ακολουθούν τα μέτρα προστασίας και υγιεινής, όπως αυτά έχουν καθοριστεί από τον ΕΟΔΥ.
- Να μειώσουν τις συμπεριφορές που αυξάνουν τον κίνδυνο λοίμωξης με Covid-19.
- Να ελέγχουν συστηματικά τα επίπεδα του σακχάρου τους και ακόμη συχνότερα κατά τη διάρκεια κάποιας ασθένειας ή λοίμωξης.
- Να φροντίσουν να επιτυγχάνουν τους γλυκαιμικούς τους στόχους.
- Να έχουν ξεκάθαρες τις οδηγίες σε περίπτωση ασθένειας (sick day rules).
- Να λαμβάνουν τα κατάλληλα εμβόλια.
- Να πραγματοποιούν τους καθορισμένους εργαστηριακούς ελέγχους παρακολούθησης του διαβήτη τους.
- Να τροποποιούν τη φαρμακευτική τους αγωγή όταν και όπως χρειάζεται.
Επίσης, οι ασθενείς με διαβήτη θα πρέπει:
- Να τηρούν τα μέτρα προφύλαξης, που ισχύουν για όλους.
- Να λαμβάνουν τη φαρμακευτική τους αγωγή με στόχο την καλή ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης, της χοληστερίνης και του σακχάρου τους.
- Να διατηρούν καλή γλυκαιμική ρύθμιση με τακτικό αυτοέλεγχο.
- Να έχουν τακτική επαφή με τον θεράποντα ιατρό.
- Να ακολουθούν έναν υγιεινό τρόπο ζωής, με τακτική άσκηση, σωστή διατροφή, επαρκή ύπνο και καλή ενυδάτωση.
- Να αναζητούν εγκαίρως ιατρική βοήθεια σε περίπτωση οξείας νόσου η διαβητικών επιπλοκών.
Η πρόληψη αποτελεί πάντα την καλύτερη στρατηγική
Βρισκόμαστε μπροστά σε έναν σπάνιο και περίπλοκο συνδυασμό, που περιλαμβάνει μια ιατρική επιδημία (σακχαρώδης διαβήτης) μέσα σε μια ιατρική πανδημία (Covid-19). Για να αντιμετωπίσουμε αυτό το πρωτόγνωρο φαινόμενο θα πρέπει να είμαστε καλά προετοιμασμένοι και προνοητικοί, θωρακίζοντας την υγεία μας όσο καλύτερα μπορούμε.
Στην περίπτωση ομάδων υψηλού κινδύνου, όπως οι διαβητικοί ασθενείς, θα πρέπει θεράποντες ιατροί και ασθενείς να διασφαλίσουν την επίτευξη των γλυκαιμικών στόχων, την επαρκή ενυδάτωση και την προσεκτική εφαρμογή όλων των μέτρων για την αποφυγή λοίμωξης με τον νέο κορονοϊό. Η πρόληψη πάντα αποτελεί την καλύτερη στρατηγική. Ακολουθώντας αυτή την τακτική, το όφελος θα είναι διπλό, καθώς θα έχουμε διαχειριστεί με επιτυχία μια νέα ιατρική πανδημία και μία από τις μεγαλύτερες επιδημίες στην ανθρώπινη ιστορία.